Bron afbeelding: iStock
Ecodesign is een groot succes. Volgens het Impact Accounting-rapport werd er in Europa in 2020 dankzij de Ecodesign-richtlijn zo’n 1.037 terawattuur (TWh) aan primaire energie bespaard, en 170 megaton aan CO2-uitstoot vermeden (Bron: De Correspondent). Om even een beeld te schetsen hoeveel dat is: in Nederland bedroeg in 2020 het totale energieverbruik 840 TWh en de totale CO2-uitstoot 164,5 megaton.
Wat is de Ecodesign-richtlijn?
Wat houdt de Ecodesign-richtlijn precies in? De Ecodesign-richtlijn is een Europese regelgeving die als doel heeft de milieuprestaties van energiegerelateerde producten te verbeteren door ontwerpeisen vast te stellen. Deze richtlijn verplicht fabrikanten om hun producten energiezuiniger en duurzamer te maken, wat uiteindelijk leidt tot een vermindering van het energieverbruik en een lagere ecologische voetafdruk in de gehele levenscyclus van producten.
Een goed voorbeeld van hoe succesvol de Ecodesign-richtlijn kan zijn, is de uitfasering van gloeilampen in de EU. De richtlijn stimuleerde de innovatie en brede adoptie van efficiënte verlichtingsoplossingen. Hierdoor is de gloeilamp in de meeste gevallen vervangen door duurzamere alternatieven zoals de LED-lamp. Niet alleen is de LED-lamp veel zuiniger dan de gloeilamp (de lamp verbruikt zo’n 80% – 90% minder energie), ook gaat de LED-lamp ongeveer twintig keer langer mee. Door het in de ban doen van de gloeilamp wordt er dus zowel heel veel energie, als ook een hoop materiaal bespaard.
De Ecodesign-richtlijn is afgelopen jaren uitgebreid en in juli jongstleden aangenomen door de EU onder de noemer Ecodesign Verordening voor Duurzame Producten (Ecodesign for Sustaintable Products Regulation). Het doel van de Ecodesign-verordening is om de duurzaamheid, herbruikbaarheid en energie-efficiëntie van producten verder te verbeteren. De focus ligt in de Ecodesign-verordening, nog meer dan bij de Ecodesign-richtlijn, op het verbeteren van de gehele levenscyclus en op het bevorderen van een circulaire economie binnen de EU.
Wat verandert er met de nieuwe verordening?
Duurzame producten moeten uiteindelijk de norm worden en de Ecodesign-verordening helpt het proces daarnaartoe een handje. De Ecodesign-verordening stelt prestatie- en informatie-eisen vast voor bijna alle fysieke producten, met enkele uitzonderingen zoals medicijnen en voedsel. Eisen uit de verordening zijn:
- Verbeterde duurzaamheid, repareerbaarheid, herbruikbaarheid en recycleerbaarheid
- Hogere energie- en materiaalefficiëntie
- Gebruik van meer gerecycled materiaal
- Vaststellen van regels voor koolstof- en milieuvoetafdrukken
- Meer transparantie over de duurzaamheid van producten
Vanaf 19 juli 2026 zullen er ook regels gelden die voorkomen dat onverkochte consumptiegoederen, zoals kleding en schoenen, worden vernietigd. Dat is hard nodig, want het Europees Milieuagentschap (EEA) schat dat er binnen de EU jaarlijks tussen de 264 en 594 ton aan kleding wordt vernietigd. Dat is 4% – 9% van de totale productie! Deels betreft dit kleding die wordt teruggestuurd, maar het grootste deel is onverkochte kleding (Bron: EEA).
Ook nieuw ten opzichte van de Ecodesign-richtlijn is het Digitaal Productpaspoort (DPP), een digitale kaart die belangrijke informatie over een product bevat. Het DDP moet informatie gaan bevatten over de samenstelling, de herkomst van de materialen, gebruiksaanwijzingen, informatie over recycling en mogelijkheden voor onderhoud en reparatie.
Waarom een verordening in plaats van een richtlijn?
Verordeningen zijn, in tegenstelling tot richtlijnen, direct bindend en gelden onmiddellijk in alle EU-lidstaten, zonder aanpassingen. Richtlijnen stellen doelen vast die de lidstaten via hun eigen wetgeving moeten bereiken, met ruimte voor nationale aanpassingen. Laten we dan ook hopen dat de Ecodesign-verordening zorgt voor nog ambitieuzer beleid met minstens evenveel succes!
Meer lezen? Check:
De Correspondent | Zo geweldig kan Brusselse betutteling zijn
Waarom zou de Europese Unie zich bemoeien met banale dingen als stofzuigers, televisies, vaatwassers en autobanden? Welnu: omdat het werk van een handjevol Brusselse ambtenaren een hoeveelheid CO2 bespaart waar je u tegen zegt.
Dirk Zwager | De nieuwe ecodesign verordening (ESPR) is van kracht! Een introductie.
De verordening voor een milieuvriendelijk ontwerp van duurzame producten (‘Ecodesign for Sustaintable Products Regulation’, oftewel ‘ESPR’) is op 18 juli 2024 van kracht gegaan. In dit artikel bespreek ik de belangrijkste onderwerpen van de verordening.
Chemleg | Ecodesign Verordening voor Duurzame Producten die in Europa in Werking Treedt
De Ecodesign Verordening voor Duurzame Producten, ook bekend als Verordening (EU) 2024/1781, treedt op 18 juli 2024 in werking. Deze verordening, een hoeksteen van de strategie van de Commissie voor milieuvriendelijkere en circulaire producten, is een cruciaal onderdeel van het Actieplan voor een Circulaire Economie 2020, gericht op het verminderen van klimaatverandering en vervuiling door de duurzaamheid van producten te verbeteren. Door de circulariteit van materiaalgebruik en energie-efficiëntie te vergroten, ondersteunt de ESPR de milieu- en klimaatdoelstellingen van de EU voor 2030.
Stibbe | Producteisen en het digitale productpaspoort
De verordening bevat niet alleen regels die rechtstreeks gelden, maar biedt vooral ook een wettelijke basis aan de Europese Commissie om in gedelegeerde wetgeving gedetailleerde producteisen te stellen (de regels betreffende de vernietiging van onverkochte consumentenproducten staan overigens wel in de verordening zelf, zie hieronder). Met die gedelegeerde handelingen kan de Commissie duurzaamheidseisen stellen aan specifieke producten. De eisen kunnen gaan over verschillende productaspecten, zoals de repareerbaarheid, het watergebruik of de recycleerbaarheid.
Recente reacties